الگوی مطلوب دیپلماسی عمومی گفتمان انقلاب اسلامی برای برون‌مرزی صداوسیما

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت رسانه، گروه مطالعات فرهنگی و رسانه، دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار گروه مطالعات فرهنگی و رسانه، دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول).

3 استادیار گروه مطالعات فرهنگی و رسانه، دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22034/imrl.2023.406043.1183

چکیده

امروزه هر کشوری که بخواهد گفتمان خود را ترویج کند و در عرصه‌های منطقه‌ای و بین‎ المللی تأثیرگذار باشد، ضروری است دیپلماسی عمومی خویش را از طریق رسانه‌های برون‌مرزی دنبال کند. ایران نیز با درک این ضرورت، درصدد ترویج گفتمان انقلاب اسلامی توسط رسانه‌های بین‌المللی خود است. هدف اصلی این پژوهش ارائه الگوی مطلوب برای کاربست دیپلماسی عمومی گفتمان انقلاب اسلامی در معاونت برون مرزی سازمان صداوسیما است. روش پژوهش مصاحبه نیمه ساختار یافته با صاحب‌نظران و روش تجزیه و تحلیل داده‌ها بر اساس نظریه داده بنیاد الگو اشتراوس و کوربین و نرم افزار  مکس‎ کیو دی ای بوده است. 25 صاحب‌نظر در حوزه دیپلماسی و رسانه به روش گلوله برفی و با معیار اشباع نظری به‌صورت هدفمند انتخاب شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد کاربست دیپلماسی عمومی گفتمان انقلاب اسلامی در معاونت برون‌مرزی سازمان صداوسیما تابعی از شرایط علّی (مبارزه با ایران هراسی، مقابله با هجمه رسانه ای علیه کشور، روشنگری در مسائل مهم بین ‏المللی)، شرایط زمینه ای (تعامل دین و سیاست، انعکاس فرهنگ و تمدن ایرانی- اسلامی) و شرایط مداخله گر (بیداری اسلامی، اشاعه گفتمان مبارزه با نظام سلطه، تشریح دستاوردهای اقتصاد مقاومتی) است. این عوامل، شرایط را برای اعمال کنش‏ها و تعاملات (تشکیل کارگروه گفتمان انقلاب اسلامی، شکستن انحصار قدرتمند رسانه های غربی، ترجمه، دوبله و تولیدات محتوایی، سینمایی، موسیقی، هنری و فرهنگی) مهیا می کنند که پیامدهای (تکامل روند انقلاب اسلامی، صدور انقلاب اسلامی، تقویت جبهه مقاومت و تضعیف نظام سلطه، بیداری و وحدت اسلامی، سبک زندگی سالم) را به‌دنبال دارد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Favorable Public Diplomacy of the Islamic Revolution's Discourse: Proposing a Model for the IRIB World Service

نویسندگان [English]

  • mohsen sohani 1
  • Amir Hesam Eshaqi 2
  • Hassan Darzian Rostami 3
1 PhD student in Media Management, Department of Communication, Journalism and Media, Faculty of Social Sciences, Communication and Media, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran
2 Faculty Member of Communication, Journalism and Media Department, Faculty of Social Sciences, Communication and Media, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran
3 Faculty Member of Communication, Journalism and Media Department, Faculty of Social Sciences, Communication and Media, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran
چکیده [English]

Nowadays, it is essential for any country trying to propagate its discourse and act effectively in regional and international arenas to pursue its public diplomacy through its overseas media. Likewise, Iran, understanding this necessity, endeavors to propagate Islamic revolution discourse by its overseas media. The main purpose of this research is to present an ideal model for employing the public diplomacy of Islamic revolution discourse in IRIB World Service. The research method is semi-structured interview with experts and the analysis method is based on the grounded theory of Strauss and Cobin's model using MAXQDA software. 25 experts in diplomacy and media are selected purposively using snowball sampling and with theoretical saturation criteria. The research findings demonstrate that employing the public diplomacy of Islamic revolution discourse in IRIB World Service depends on causal conditions (fighting against Iran-phobia, confronting  media attacks against the country, Enlightenment in important international issues), contextual conditions (Interaction of religion and politics, reflection of Iranian-Islamic culture and civilization) and Intervening conditions (Islamic awakening, propagating the discourse of fighting imperialism, describing the achievements of the Resistance Economy). These factors set the ground for applying actions and interactions (forming an Islamic revolution discourse committee, breaking the iron monopoly of Western media, translation, dubbing and content, cinematographic, musical, artistic, cultural products) which are going to have consequences (improvement of the process of the Islamic revolution, issuance of the Islamic revolution, strengthening of the resistance bloc and weakening of imperialism, Islamic awakening and unity, a healthy lifestyle).

کلیدواژه‌ها [English]

  • IRIB World Service Media
  • Discourse of Islamic Revolution
  • Public Diplomacy
  • Media Diplomacy
  • Grounded Theory

مراجع

منابع فارسی
اشتراوس، آنسلم ال و جولیت ام کوربین (1396)، اصول تحقیق کیفی: نظریه مبنایی رویه‌ها و شیوه‌ها، ترجمه بیوک محمدی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
امین فرد، احمد (1399)، «راهبردهای ارتقای دیپلماسی عمومی‎‎ جمهوری اسلامی ‎‎ایران برای برون‌مرزی صداوسیما»، پژوهشنامه رسانه بین الملل، سال پنجم، شماره ششم، پاییز و زمستان 1399، صص 89-110.
ترابی اقدم، محمود (1398)، «راهبردهای مطلوب تولیدات نمایشی برای مخاطبان بین‌المللی در برون‌مرزی صداوسیما»، پژوهشنامه رسانه بین الملل، پاییز و زمستان 1398، صص 151-177.
جاودانی مقدم، مهدی (1393)، «کاربست رهیافت گفتمان در تبیین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه امام خمینی (ره)»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال یازدهم، پاییز، شماره 38، صص 186 - 169.
حق شناسی، محمدامیر و کمال اکبری (1399)، «بایسته‌های محتوایی دیپلماسی رسانه‌ای ایران در مناطق روس زبان»، پژوهشنامه رسانه بین الملل، دوره 5، شماره 2، صص 111-135.
خادم‌زاده، جواد؛ جهانبخش ایزدی و علیرضا سلطانی (1399)، «آسیب‌شناسی ساختاری دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران»، پژوهش‌های راهبردی سیاست، دوره 9، شماره 34، صص 107-141.
دانایی فرد، حسن و سیدمجتبی امامی (1388)، «استراتژی های پژوهش کیفی: تاملی بر نظریه پردازی داده بنیاد»، اندیشه مدیریت راهبردی، سال اول پاییز و زمستان 1386 شماره 2، صص 97-69.
دعاگویان، داود (1388)، «نقش تلویزیون جهانی در دیپلماسی رسانه‌ای و سیاست خارجی»، فصلنامه مطالعات عملیات روانی، تابستان 1388 - شماره 22، صص 173-151.
رضاخواه، علیرضا (1392)، بیداری اسلامی و آینده محور مقاومت، زمان، شماره 32: 33-32.
ساداتی، سیدنصرالله (1393)، «نقش شبکه های برون مرزی رسانه ملی در دیپلماسی رسانه ای با تأکید بر شبکه های العالم و پرس‌تی‌وی»، پژوهش‌های ارتباطی، سال بیست و یکم، شماره 3، صص 99-120.
غفاری قدیر، جلال و همکاران (1397)، «سیاست‎های مطلوب رسانه ای شبکه هیسپان تی‎وی برون مرزی «با رویکرد دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران»، پژوهشنامه رسانه بین الملل، دوره 3، شماره 1، صص 49-76.
قربان‌زاده، سوار؛ قربانعلی رحمتی و مهدی ناطقی هاشم (1395)، «رسانه و هویت ملی مطالعه موردی تاثیر رسانه در شاخص‎های هویت ملی»، رسانه و فرهنگ، 1395 دوره 6  شماره 1، صص 111 -131.
گیلبوا، ایتان (1388)، ارتباطات جهانی و سیاست خارجی. ترجمه حسام‌الدین آشنا و محمدصادق اسماعیلی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
محمدی، مصطفی (1394)، «نقش شبکه های برون مرزی رسانه ملی جمهوری اسلامی ‎‎ایران در بیداری اسلامی»، نشریه پانزده خرداد، شماره 5، صص 179-204.
- مقام معظم رهبری (22/09/1388)، «گفتمان یعنی یک مفهوم و یک معرفت در برهه‌ای از زمان در یک جامعه همه‌گیر بشود»، قابل دسترسی در:
 https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?id=8513&nt=2&year=1388&tid=1090
نای، جوزف (1389)، قدرت نرم (ابزارهای موفقیت در سیاست بین‌الملل)، ترجمه سید محسن روحانی و مهدی ذوالفقاری، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
نیک‎روش، مسعود و علیرضا پویا (1399)، «ظرفیت‎های برون مرزی رسانه ملی در ارتقای دیپلماسی رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی: منطقه خلیج فارس)»، پژوهشنامه رسانه بین الملل، دوره 5، شماره 2، صص، 227-245.
منابع انگلیسی
Barston, R, P (2006), Modern Diplomacy and International Relations, London: Pearson Education LKO.
Fisher, Ali (2009), Four Seasons in One Day. In: Routledge Handbook of Public Diplomacy, Ed. N. Snow and Ph. M. Taylor. New York: Routledge. 251-261.
Gilboa, E. (2000), “Mass communication and diplomacy: A theoretical framework”, Communication Theory, 10, pp. 275–309.
Hocking, Brian (2005), Rethinking the ‘New’ Public Diplomacy, In the New Public Diplomacy, edited by Jan Melissen, 28-43. New York: Palgrave
Kvale, Steinar. (1996), Interviews: An Introduction to qualitative research interviewing. Thousand Oaks, CA: Sage.
McClory, J., (2011), The New Persuaders II. A 2011 Global Ranking of Soft Power. Institute for Government.
Melissen, Jan (2005), the New Public Diplomacy: Soft Power in International Relation, New York Palgrave Mac Millan.
Zhang. Li (2010), “The Rise of China: media perception and implication for international politics”, journal of contemporary china, VOL.19, NO.64, PP.233-254.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار