تحریم های آمریکا علیه ایران از منظر عهدنامه مودت 1955 (با تأکید بر دیدگاه اندیشکده‌ها و رسانه‌های آمریکایی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری حقوق بین‌الملل عمومی، گروه حقوق، واحد بین المللی کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، کیش، ایران

2 استادیار گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 مدرس گروه حقوق، واحد بین المللی کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، کیش، ایران.

10.22034/imrl.2022.150730

چکیده

آمریکا از سال‌های اولیه انقلاب اسلامی علیرغم عهدنامه مودت 1955، اقدام به وضع تحریم‌های یک‌جانبه علیه ایران کرده است. این تحریم‌ها با گذشت زمان گسترده‌تر و شدیدتر شده، به نحوی که ایران در شرایط کنونی با تحریم‌های سنگینی مواجه بوده و این امر بر صادرات نفت و اقلام غیرنفتی راهبردی، انتقال پول و حتی واردات مواد غذایی و دارو تأثیر زیادی گذاشته است. لذا، پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی ضمن تبیین چارچوب نظری تحریم و مسئولیت دولت‌ها، به ‌نقد و بررسی رویکرد قهری آمریکا در اعمال تحریم‌های ‌یک‌جانبه علیه ایران با استفاده از مفاد عهدنامه مودت 1955 پرداخته است. نتایج تحقیق بیانگر این است که استناد مکرر دولت آمریکا و ایران به عهدنامه مودت در دعاوی مختلف میان دو کشور در دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) به‌معنی قابلیت اعمال عهدنامه مذکور بر روابط دو کشور تا زمان خروج رسمی یکی از طرفین از آن است. لذا، تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا مغایر عهدنامه مذکور مبنی بر روابط دوستانه تجاری و کنسولی دوطرفه است. در این راستا، رسانه‌های برون‌مرزی ایران به‌موازات ادامه رسیدگی به شکایت ایران علیه آمریکا در دیوان، می‌توانند با استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌ای و گفتگو با کارشناسان حقوق بین‌الملل، غیرحقوقی بودن تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا علیه ایران، نقض تعهدات بین‌المللی آمریکا و مسئولیت این کشور در این خصوص را برای افکار عمومی جهان تبیین و تشریح کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The US Sanctions against Iran from the Perspective of the 1955 Treaty of Amity (With an Emphasis on the American Think Tanks and the Media Viewpoints)

نویسندگان [English]

  • Amir Hossein Mohammadi 1
  • Hossein Farahi 2
  • Saeed Mansuori 2
  • Hamidreza Alikhani Kordshami 3
1 PhD of International Law, Kish international branch, Islamic Azad University, Kish island, Iran
2 Assistant Professor, Department of Law, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Teacher in Department of Law, Kish international branch, Islamic Azad University, Kish island, Iran
چکیده [English]

Since the early years of the Islamic Revolution, the United States has imposed unilateral sanctions against Iran despite the Treaty of Amity (1955). These sanctions have become wider and more severe with the passage of time, so that Iran is facing heavy sanctions in the current situation and this has greatly affected the export of oil and strategic non-oil items, money transfer, and even the import of food and medicine. Therefore, the present research, by using the descriptive-analytical method, while explaining the theoretical framework of sanctions and the responsibility of governments, has criticized and investigated the coercive approach of the United States in applying unilateral sanctions against Iran from the perspective of the Treaty of Amity (1955). The results of the research show that the repeated reference of the American and Iranian governments to the Treaty of Amity in various lawsuits between the two countries in the International Court of Justice (ICJ) means that the aforementioned treaty can be applied to the relations between the two countries until the official withdrawal of one of the parties from it. Therefore, the unilateral US sanctions are contrary to the aforementioned agreement based on friendly bilateral commercial and consular relations. In this regard, Iran's overseas media, in parallel with the continuation of the complaint against the United States in the court, can use their media capacities and talk with international law experts, while explaining the illegality of the sanctions against Iran, the violation of the United States' international obligations and it's responsibility in this regard to the public opinion of the world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Violation of the 1955 Treaty of Amity
  • US Unilateral Sanctions
  • Iran
  • International Law
  • American Thoughts and Media

مراجع

آجیلی، هادی و مقدم، الهام (1392)، «تأثیر تحریم‌های بین‌المللی بر توسعه اقتصادی ایران»، نشریه راهبرد توسعه، شماره 36، صص 87-54.
ادیبی، اکبر و حبیبی، همایون (1396)، «اصل تناسب در اتخاذ تحریم‌های اقتصادی»، مجله حقوقی بین­الملل، دوره 34، شماره 56، صص 212- 189.
حسینی‌متین، سیدمهدی (1391)، رویارویی آمریکا با ایران پس از جنگ سرد، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین­المللی ابرار معاصر تهران.
زمانی، سیدقاسم و غریب­آبادی، کاظم (1394)، «واکاوی قانونی بودن و مشروعیت تحریم‌های یک‌جانبه اقتصادی تحت حقوق بین‌الملل»، فصلنامه دیدگاه­های حقوق قضایی، شماره 72، صص 129-93.
شهبازی، آرامش (1390)، «اعتبار عهدنامه مودت 1955 و قابلیت استناد به آن در روابط ایران و ایالات‌متحده آمریکا»، مجله حقوقی بین‌الملل، نشریه مرکز امور حقوقی بین‌الملل ریاست جمهوری، سال 28، شماره 44، صص 71-55.
علیخانی، حسین (1384)، تحریم ایران؛ شکست یک سیاست، ترجمه محمد متقی‌نژاد، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
فرحی، حسین (1396)، مشروعیت تحریم‌های نفتی ایران در ترازوی حقوق بین‌الملل، تهران: نشر دانش.
فلسفی، هدایت­الله (1371)، «روش‌های شناخت منطقی حقوق بین‌الملل: تفسیر و اجرای مقررات حقوق بین ­الملل(2)»، مجله تحقیقات حقوقی، دوره 1، شماره 11 و 12، صص 199-139.
لسانی، سیدحسام­الدین و کاظمی، احمد (1397)، «توقیف اموال ایران در آمریکا از دیدگاه حقوق بین ­الملل و رسالت رسانه ­های برون­مرزی»، پژوهشنامه رسانه بین ­الملل، سال 3، شماره 3، صص 47-13.
لطیفیان، حسین (1397)، «خلاصه‌ای از دادخواست و جلسات استماع دیوان بین‌المللی دادگستری در پرونده برخی اموال ایران»، مرکز امور حقوقی و بین‌المللی ریاست جمهوری، قابل‌ دسترسی در آدرس زیر:
 http: //cila.ir/Portal/home/?event/267108/267127/285851
متاجی، محسن (1397)، «بررسی حقوقی خروج آمریکا از عهدنامه مودت»، پژوهشکده مطالعات راهبردی، قابل‌دسترسی در آدرس زیر: https: //risstudies.org
مرشایمر، جان (1393)، تراژدی سیاست قدرت­های بزرگ، ترجمه غلامعلی چگنی­زاده، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین­المللی.
مقتدر، هوشنگ (1373)، حقوق بین‌الملل عمومی، تهران: نشر وزارت امور خارجه.
ملکی‌زاده، امیرحسـین (1391)، «تحلیـل مفهـوم قابلیت انتساب مسئولیت بین‌المللی در رویه دیوان بین‌المللی دادگستری»، فصلنامه راهبرد، دوره 21، شماره­ی 64، صص 292-249.
ممتاز، جمشید (1384)، مجموعه مقالات پیرامون رأی دیوان بین‌المللی دادگستری در قضیه سکوهای نفتی: دعوای جمهوری اسلامی ایران علیه ایالات‌متحده آمریکا، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
موسی‌زاده، رضا (1388)، سازمان‌های بین‌المللی، تهران: نشر میزان.
میرفخرائی، سیدحسن و پیری، صادق (1395)، «استنادپذیری عهدنامه مودت 1955 درباره تحریم‌های غرب علیه ایران»، فصلنامه مطالعات روابط بین‌الملل، سال 9، شماره 34، صص 126-93.
یوسفی، مصطفی (1391)، «اعتبار عهدنامه مودت 1955 میان ایران و آمریکا در حقوق و رویه بین‌المللی»، پایان­نامه برای دریافت کارشناسی ارشد حقوق بین­الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
 
Bradford, Ana, Ben-Shahar (2012), Omori Efficient Enforcement in International Law, Chicago Journal of International Law.
Carafano, James Jay (2019), “What Trump Can Do About Iran’s Saudi Attack, Heritage Foundation”, available at: https: //www.heritage.org/middle-east/commentary/what-trump-can-do-about-irans-saudi-attack.
Charles N. Brower and Jason D. Brueschke (1998), The Iran-United States Claims Tribunal, Martinus Nijhoff Publisher.
Comprehensive Iran Sanctions, Accountability, and Divestment Act, Sec 102(f)(6) (2010), US Department ofState, Available on: http: //www.state.gov/e/eb/esc/iransanctions/docs/160710.htm.
Comprehensive Iran Sanctions, Accountability, and Divestment Act (CISADA) SEC 103 (2010), Available on: https: //www.treasury.gov/resource-center/sanctions/Documents/hr2194.pdf.
Comprehensive Iran Sanctions, Accountability, and Divestment Act (CISADA), Sec.105 (2010), Available on:
 https: //www.treasury.gov/ resourcecenter/sanctions/ Programs/Documents/ CISADA، english.pdf.
Dubowitz, Mark (2017), “How Trump Can Improve the Iran Deal”, avialble at: https: //www.fdd.org/analysis/2017/09/26/how-trump-can-improve-the-iran-deal/.
Edward, Cody (1989), Iran Suing U.S. in World Court, WASH. POST, at A16.
Einhorn, Robert and Richard Nephew (2019), “Constraining Iran’s Future Nuclear Capabilities: Foreign Policy at Brookings”, Available at: https: //www.brookings.edu/wpcontent/uploads/2019/03/FP_20190321_nuclear_capabilities_WEB.pdf.
Executive Order 13224 (2001), Blocking Property and Prohibiting Transactions with Persons Who Commit, Threaten to Commit, or Support Terrorism.
Executive Order 13382 (2005), Blocking Property of Weapons of Mass Destruction Proliferators and TheirSupporters.
Executive Order 13574 (2011), Authorizing the Implementation of Certain Sanctions SetForth in the Iran Sanctions Act of 1996, as Amended.
Executive Order 13599 (2012), Blocking Property of the Government of Iran and Iranian Financial Institutions.
Executive Order 13606 (2012), Blocking the Property and Suspending Entry Into the United States of CertainPersons With Respect to Grave Human Rights Abuses by the Governments of Iran and Syria viaInformation Technology.
Gaouette, Nicole and Crawford, Jamie (2018), ‘US blasts international court on Iran ruling, pulls out of 1955 treaty’, Available on: https: //www.cnn.com/2018/10/03/politics/pompeo-icj-iran-ruling/index.html.
Golshanpazhooh, Mahmoud Reza (2015), Inhumanity and Illegality of Sanctions.
International Emergency Economic Powers Act (1977), Available on: https: //www. treasury.gov/ re source-nter/sanctions/Documents/ieepa.pdf
Jansen, Bernhard (2000), The Limits of Unilateralism from a European Perspective, European Journal of International Law.
Katzman, Kenneth (2014), Iran Sanctions, Congressional Research Service, Report No. 20871.
Kelsen, Hans (1944), Peace through Law, Chapel Hill: Univ. North Carolina Press.
Lindsay, James M. (2019), “The President's Inbox: Should the United States Maintain Maximum Pressure on Iran?” Available at: https: //www.cfr.org/blog/presidents-inbox-should-united-states-maintain-maximum-pressure-iran.
Macglashan, M.E (1988), sedco inc, nioc, Case No. 129, p 23.
Mackey, Robert (2018), “Here’s John Bolton Promising Regime Change in Iran by the End of 2018”, Available at: https: //theintercept.com/2018/03/23/ heres-john-bolton-promising-regime-change-iran-end-2018/.
Michael Barnett and Raymond Duvall (2005), Power in International Politics. International Organization, Vol. 59, No.1.
Morello, Carol (2018), ‘U.S. terminates 1955 treaty with Iran, calling it an ‘absolute absurdity’, Available on:
https: //www.washingtonpost.com/world/national-security/us-terminates-1955-treaty-with-iran-calling-it-an-absolute-absurdity/2018/10/03/839b39a6-3bcf-42b1-a2d5-04bfe1c5f660_story.html
Pollack, Kenneth (2018), “Pushing back on Iran, part 2: An overview of the strategy”, American Enterprise Institute, Available at: http: //www.aei.org/publication/pushing-back-on-iran-part-2-an-overview-of-the-strategy.
Randelzhofer, A (1995), Article 2(4)” in Charter of the United Nations: A Commentary by Bruno Simma et al, New York: Oxford University Press, p. 113 MN 17.
Rennack, D. and Shuey, R (1999). Economic Sanctions to Achieve U.S. Foreign Policy Goals: Discussion and Guide to Current Law, CRS Report for Congress.
US presidential Executive Order 12959 (1995), Prohibiting Certain Transactions With Respectto Iran.
Wallsh, David (2020), “The ‘maximum pressure’ campaign undermines Trump’s national security strategy”, Available at: https: //www.atlanticcouncil.org/blogs/iransource/the-maximum-pressure-campaign-undermines-trumps-national-security-strategy/.
Williams, Jennifer and Kirby, Jen (2018), ‘The US is tearing up a friendship treaty with Iran you probably didn’t know existed’, Available on:
https: //www.vox.com/2018/10/3/17932804/iran-amity-treaty-1955-pompeo.
Wong, Edward and E. Sanger, David (2018), ‘U.S. Withdraws From 1955 Treaty Normalizing Relations With Iran’, Available on: https: //www.nytimes.com/2018/10/03/world/middleeast/us-withdraws-treaty-iran.html.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار