تصویر «برند ملی» جمهوری اسلامی ایران در شبکه‌های برون‌مرزی پرس‌تی‌وی و العالم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم ارتباطات، گروه مطالعات ارتباطی، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشیار گروه مطالعات ارتباطی، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

ایده برند کشور به‌معنای ایجاد نام یا نماد مشخص است که برای ایجاد تمایز میان یک کشور از کشورهای دیگر در نظر گرفته شده است. ایجاد برند ملی می ­تواند در اهداف بلندمدت دیپلماسی عمومی و برای منافع ملی کشور استفاده شود. برند ملی علاوه‌ بر سیاست‌های داخلی و خارجی، مردم، میراث فرهنگی، گردشگری و برند صادراتی یک کشور، از طریق رسانه‌ها نیز می ­تواند ساخته شود و در سطح بین‌المللی عرضه شود. دیپلماسی رسانه ­ای به‌عنوان حوزه تازه ­ای در دیپلماسی عمومی، می­ تواند در ساخته شدن برند ملی یک کشور نقش مؤثری را ایفا کند. به‌همین دلیل، این تحقیق به‌دنبال توصیف برند ملی ایران و ویژگی­ های آن در سایت‌های اینترنتی دو شبکه برون­مرزی العالم و پرس ­تی­ وی است. بر این اساس، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی 107 خبر از سایت شبکه العالم و 80 خبر از سایت شبکه پرس­ تی ­وی در بازه زمانی 18 تا 30 آگوست 2020 تحلیل شده است. یافته ­های تحقیق نشان می­ دهد برند ملی در دیپلماسی رسانه­ ای ایران در شبکه‌های برون‌مرزی تصویر کشوری دارای استقلال، امنیت داخلی و دفاعی، همراه با نهادهای بین‌المللی، در تقابل با آمریکا و با اقتصادی متکی بر منابع طبیعی می‌باشد. نکته قابل توجه در تصویر برند ملی ایران در حجم نمونه مورد بررسی، کم‌توجهی به مؤلفه‌های مهمی مانند گردشگری، میراث فرهنگی، مشاهیر، فرهنگ و سرمایه­ گذاری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Image of the "National Brand" of the Islamic Republic of Iran in the IRIB World Service Channels: Press TV and Al-Alam

نویسندگان [English]

  • Zahra Ardekanifard 1
  • Alireza HosseiniPakdehi 2
1 PhD student in Communication Sciences, Allameh Tabataba’i University
2 Associate Professor, Department of Communication, Faculty of Communication, Allameh Tabataba’i University
چکیده [English]

The idea of a country brand means assigning a specific name or symbol that is intended to differentiate a country from other countries. Creating a national brand can be used in the long-term goals of the public diplomacy and in the national interest of the country. In addition to domestic and foreign policies, the people, cultural heritage, tourism and export brand of a country, the national brand can also be created through the media and offered internationally.  The media diplomacy, as a new field in public diplomacy, can play an effective role in building a country's national brand. Using qualitative content analysis method, 107 news items from Al-Alam website and 80 news items from Press TV have been analyzed in this study. Findings show that Iran’s national brand in media diplomacy reflected in foreign TV channels consists of an image of a country with independence, internal security and military, having international institutions, in opposition to the United States and an economy reliant on natural resources. A noteworthy point in the image of the Iranian national brand is the lack of attention to important components such as tourism, cultural heritage, national elites, culture and investment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • national brand
  • Public Diplomacy
  • the media diplomacy
  • Al-Alam
  • Press TV
آذر، عادل؛ ذبیحی‌جامخانه، محسن؛ خان‌احمدلو، رضا (1397)، «رتبه ­بندی و تبیین نقش صنایع ملی از حیث اهمیت در ارتقا برند ملت ایران»، مدیریت برند، دوره 5، شماره 16.
آنهولت، سیمون (1390)، هویت رقابتی: مدیریت نوین برند برای ملت‌ها، شهرها و سرزمین‌ها، ترجمه: ابوالفضل معصوم‌زاده و شهاب‌الدین شمس، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
اردلان، امین؛ وظیفه دوست، حسین؛ نیکومرام، هاشم (1398)، «برنامه ­ریزی آینده ایران با برندسازی ملی». فصلنامه آینده‌پژوهی مدیریت، سال 30، شماره 116.
بیشمی، بهار؛ خدایاری، بهناز؛ پارس‌زاده، علی (1395)، «ارائه مدل برندینگ ملی ایران- ادغام مفاهیم برندینگ و تصویر مقصد». برنامه­ریزی و توسعه گردشگری، سال 5، شماره 18.
خادم­زاده، جواد؛ ایزدی، جهانبخش؛ سلطانی، علیرضا (1397)، «جایگاه برند ملی در دیپلماسی عمومی نوین جمهوری اسلامی ایران»، پژوهش­های جغرافیای سیاسی، سال 3، شماره 1،
شاه­محمدی، عبدالرضا و قرائتی، علیرضا (1391)، « تأثیر دیپلماسی رسانه­ای بر تبادل فرهنگی کشورها»، مطالعات رسانه­ای، سال 7، شماره 19،
شهبازی‌منشادی، مهرداد و سالارزهی، حبیب‌الله (1395)، «شناسایی و اولویت ­بندی مؤلفه ­های استراتژیک تأثیرگذار بر جایگاه برند ملی فرش دستباف ایرانی در بازار جهانی»، دو فصلنامه علمی پژوهشی فرش ایران، شماره 30.
صباغیان، علی (1393)، جام‌جهانی فوتبال؛ هویت ملی و منزلت بین­ المللی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
فیض، داود؛ میرمحمدی، سیدمحمد؛ ایزدخواه، محمدمهدی (1396)، «هویت برند ملی صادراتی ایران و استراتژی ترفیع آن»، نشریه علمی پژوهشی مدیریت فردا، سال 16.
فیض، داود؛ میرمحمدی، سیدمحمد؛ ایزدخواه، مهدی (1396)، «طراحی و ارائه مدل برندسازی ملی ایران با استفاده از نظریه مبنایی و مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM)»، دو فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه شاهد، سال 24، شماره 10.
قوام، عبدالعلی (1384)، «از دیپلماسی مدرن به دیپلماسی رسانه­ای». پژوهش، حقوق و سیاست، شماره 17.
کوهی‌نصرآبادی، محسن و واحد، نسترن (1399)، «دیپلماسی رسانه‌ای و نقش شبکه ­های اجتماعی مجازی»، دانش تفسیر سیاسی، سال دوم، شماره 6، صص 28-1.
گیلبوآ، ایتان (1388)، ارتباطات جهانی و سیاست خارجی، ترجمه حسام‌الدین آشنا و محمدصادق اسماعیلی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
محرم­زاده، مهرداد و اکبری، روناک (1392)، «ارتباط بین وفاداری مشتریان و تقویت برند ملی در لیگ ­های حرفه ­ای فوتبال و والیبال ایران»، پژوهش ­های کاربردی در مدیریت ورزشی، شماره 4.
محسنیان‌راد، مهدی و عابدی، حمید (1399)، «بازنمایی برند ملی ایران در عکس‌های خبرگزاری آسوشیتدپرس»، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال شانزدهم، شماره 59، صص 351- 351.
محمدپور، احمد (1390)، روش تحقیق کیفی ضدروش2، تهران: جامعه‌شناسان.
محمدی­فر، یوسف؛ احمدیان، قدرت؛ حشتمی، افشین (1398)، «پیامدهای برندیابی ملی برای جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر ابعاد سیاسی و اقتصادی». دو فصلنامه مطالعات اقتصاد سیاسی بین‌الملل، دوره 2، شماره 2.
مدنی، امیرمحسن و باقری‌نظام­آباد، لیلا (1393)، «نقش استانداردسازی خدمات صنعت هتلداری ایران در تولید برند ملی»، مدیریت فرهنگی، سال 8، شماره 24.
معصوم­زاده‌زواره، ابوالفضل؛ شمسی، جعفر؛ ابراهیمی، ابوالقاسم (1392)، «تدوین راهبردهای برندسازی ملی در ایران»، چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، شماره 16.
منصوری، عزیز (1390)، «تأثیر تحول فناوری اطلاعات در عملکرد دستگاه دیپلماسی»، فصلنامه سیاست خارجی، سال 25، شماره 3، صص 674- 657.
مهدی‌زاده، سیدمحمد (1391)، نظریه‌های رسانه: اندیشه ­های رایج و دیدگاه ­های انتقادی، تهران: نشر همشهری.
مهدی‌زاده، سیدمحمد (1387)، رسانه‌ها و بازنمایی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی، دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.
وحیدی، موسی‌الرضا (1386)، «تغییر عرصه سیاست بین‌الملل و دگرگونی ماهیت دیپلماسی»، فصلنامه سیاست خارجی، سال 21، شماره 2، صص 382- 357.
Allagui, Ilhem & Al-Najjar, Abeer (2018), "From Women Empowerment to Nation Branding: A Case Study From the United Arab Emirates", International Journal of Communication, vol (12).
Anholt, S. (2003), Brand new justice: The upside of global branding. Oxford: Butterworth.
Anholt, S. (2005), Brand New Justice: How branding places and products can help the developing world. 2nd edElsevier Butterworth- Heinemann.
Ammon, R. (2001), Global Television and the Shaping of World Politics: CNN, Tele diplomacy, and Foreign Policy. Jefferson, NC, McFarland.
Aronczyk, M.)2013(, Branding the nation. Oxford: Oxford University Press.
Bolin, Göran & Ståhlberg,Per (2015), Mediating the Nation-State: Agency and The Media in Nation-Branding Campaigns. International Journal of Communication. Vol 9.
Christensen, Christian. (2013), @Sweden: Curating a Nation on Twitter. Popular Communication. 11:1: 30-46. 
Cohen, Y. (1986), Media Diplomacy. London: Cass.
Dinnie, K. (2008). Nation branding, Concepts, issues, practice. London, New York: Rutledge.
Harris, Britney (2013), "Diplomacy 2.0: The future of social media in nation branding", The Journal of Public Diplomacy, Vol. 4.
Hsieh Hsiu- Fang, Shanon Sara E (2005). Three Approaches to Content Analysis. Qualitativr Health Research, vol. 15, No.9.
Jansen, Sue Curry (2008), Designer nations: Neo-liberal nation branding – Brand Estonia, Social Identities. 14:1: 121-142.
Jezierska, K., Towns, A. (2018), Taming feminism? The place of gender equality in the ‘Progressive Sweden’ brand. Place Brand Public Dipl 14: 55–63.
Kaneva N, Popescu D. (2011). National identity lite: Nation branding in post-Communist Romania and Bulgaria. International Journal of Cultural Studies. 14(2):191-207.
Kaneva, Nadia. (2011). Nation Branding: Toward an Agenda for Critical Research. International Journal of Communication. Vol 5.
Karl, P. (1982), Media Diplomacy in G Benjamin, the Communications Revolution in Politics, New York: Academy of Political Science.
Kerrigan F, Shivanandan J, Hede A-M (2012), "Nation Branding: A Critical Appraisal of Incredible India", Journal of Macromarketing, VOL 32, NO 3, PP: 319-327.
Nuttavuthisit, K. (2007). Branding Thailand: Correcting the negative image of sex tourism. Place Brand Public Dipl 3: 21–30.
Rankin, L (2012), Gender and nation branding in ‘The True North Strong and Free, Place Brand Public Dipl 8: 257–267 .
Ramaprasad, J. (1983), Media Diplomacy In Search of a Defiition, Gazette, Vol. 31.
Van Dinh, T (1987), Communication and Diplomacy in a Changing World, Norwood,NJ, Ablex.
Smith, Ieshia (2014), The Plastic Face: Nation-Branding  and Personal Branding in 21st Century South Korea
Valaskivi, K. (2016). Circulating a fashion: Performance of nation branding in Finland and Sweden. Place Brand Public Dipl 12: 139–151.
Valizadeh, A. (2017). Nation branding project and image building of Russia: Approaches and achievements. Central Eurasia Studies, 10(1), 221-237.