مسئولیت کیفری فردی مقامات عالی رتبه نظامی برای تجاوز سایبری و اعمال صلاحیت دیوان بین‌المللی کیفری بر آن (با تأکید بر رویکردهای رسانه‌ای)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، گروه حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی شیراز، شیراز، ایران.

2 استادیار حقوق بین‌الملل، گروه حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی کازرون، کازرون، ایران.

چکیده

تمامی نظام­های عدالت کیفری جهان، مفهوم مسئولیت کیفری افراد را برای نقض هنجارهایی که انجام آنها همراه با مجازات است شناسایی کرده‌اند. بنابراین مسئولیت کیفری فردی، چه در حقوق داخلی و چه در حقوق بین­الملل کیفری یکی از اصول کلی حقوق است. مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی در پی پاسخگویی به این سوال بوده است: «چه مقامی به‌صورت فردی مسئول تجاوز سایبری است»؟ یافته­های پژوهش نشان می­دهد که یک حمله شبکه­ای رایانه­ای را به‌سختی می­توان به‌عنوان جرم تجاوز در زمره تجاوزات مطروحه در ماده­ 8 مکرر اساسنامه دیوان بین­المللی کیفری قرار داد. اما به نظر می­رسد با توجه به «ماهیت، شدت و گستره­» آن حملات، بتوان یک حمله­ سایبری را به‌عنوان جرم تجاوز و نقض آشکار منشور ملل متحد در دیوان بین­المللی کیفری مورد رسیدگی قرار داد. با توجه به شرط رهبری موجود در بند 1 ماده­ 8 مکرر اساسنامه، اشخاصی که در سلسله مراتب مختلف نظامی به‌طور موثر این حملات را انجام می­دهند، جنگجویان سایبری هستند و بر اساس ماده­ 8 مکرر اساسنامه از لحاظ کیفری مسئول نخواهند بود، اما مافوق آنها در صورتی‌که شرط لازم رهبری را دارا باشد، مسئول است. بنابراین مسئولیت کیفری فردی تنها زمانی محقق می­شود که «شخص، در یک سمت رسمی، کنترل مؤثر خود را بر عمل سیاسی یا نظامی سایبری یک دولت اعمال و یا آن عمل را هدایت کند».

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Military High-Ranking Officials Individual Criminal Responsibility in Cyber Aggressions and ICC Exercise of Jurisdiction over It (Proposing Media Approaches)

نویسندگان [English]

  • Maryam Ostovar 1
  • Mohammad Parszadeh 2
1 MA in International Law, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran.
2 Assistant Professor of International Law, Kazeroon Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran.
چکیده [English]

All of the world's criminal justice systems have recognized the content of the criminal responsibility of individuals for the violation of the rules that accomplish with punishment. So, the individual criminal responsibility, both in civil law and in international law, is one of the total principles of law. The present article seeks to answer this question with a descriptive-analytical method: who is individually responsible for the cyber aggression? Findings of research represent that a computer network attack (CNA) can hardly be considered as an aggression crime in the category of existing aggressions of Article 8bis ICC Statute. But it seems that it can be examined as an aggression crime and the evident violation of United Nation Charter in ICC due to its nature, intensity and the range. According to the leadership clause contained in Article 8 bis (1) Statute: "persons who located at different levels of the military hierarchy, effectively accomplish these attacks, are " cyber warriors" and they would not be criminally responsible under Article 8bis but their superior is responsible if he has the requisite leadership clause. So, individual criminal responsibility only arises with regard to "a person in a position effectively to exercise control over or to direct the political or military action of a state".

مراجع

آقایی جنت‌مکان، حسین (1390)، «تعریف، عناصر و شروط اعمال صلاحیت دیوان بین­المللی کیفری نسبت‌به جنایت تجاوز (با نگاهی به موافقتنامه کامپالا)»، مجله حقوقی بین­المللی، نشریه مرکزامورحقوقی بین­المللی ریاست جمهوری، سال 28، شماره 44،  صص 184-163.
اسماعیل­زاده‌ملاباشی، پرستو (1396)، «حمله­ سایبری به‌مثابه جنایت تجاوز و بررسی صلاحیت دیوان بین­المللی کیفری در رسیدگی به آن»، مجله پژوهش­های حقوق جزاوجرم‌شناسی: شهردانش، سال پنجم، شماره 10، صص 65-43.
اصلانی، جبار (1395)، «حملات سایبری در چارچوب نظام مسئولیت بین­المللی»، رساله دکترا، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق وعلوم سیاسی.
سبحانی، مهین (1389)، «تاملی بر مصونیت کیفری مقام­های عالی­رتبه دولتی در جرایم بین­المللی»، پژوهشنامه حقوقی، سال اول، شماره دوم، صص 55-31.
شایگان‌فرد، مجید (1387)، «دیوان بین­المللی کیفری و صلاحیت رسیدگی به جنایت تجاوز»، فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق وعلوم سیاسی، دوره 38، شماره 4، صص 279-255.
شریعت‌باقری، محمدجواد (1377)، «نگاهی به اساسنامه دیوان بین­المللی کیفری»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،شماره 12، صص 109-78.
صلاحی، سهراب و کشفی، مهدی (1395)، «جنگ سایبری از منظر حقوق بین­الملل با نگاه به دستورالعمل تالین»، مطالعات قدرت نرم، شماره 14، صص 46-28.
ضیایی‌بیگدلی، محمدرضا (1380)، حقوقجنگ(حقوق بین­الملل مخاصمات مسلحانه)، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
حسیبی، آذین (1386)، « مسئولیت کیفری ماموران عالی­رتبه­ی دولت­ها در حقوق بین­الملل با تاکید بر رای دیوان بین­المللی دادگستری بین کنگو و بلژیک»، مجله­ی کانون وکلا، شماره­ی 196 و 197، صص 49-24.
قریشی، سیدرسول (1393)، « تحلیل رابطه مافوق-مادون به عنوان عنصر ساختاری مسئولیت کیفری مقامات مافوق در اسناد بین­المللی و رویه قضایی»، فصلنامه علمی مطالعات بین­المللی پلیس، دوره 5، شماره 20، صص 86-59.
کاظمی، احمد (1398)، «جنایات بین‌المللی عربستان سعودی در یمن و چگونگی نقش‌آفرینی دیوان بین‌المللی کیفری  (با تاکید بر رسالت رسانه‌های برون‌مرزی)»، پژوهشنامه رسانه بین­الملل، سال چهارم، شماره چهارم، صص150-115.
کچوئیان فینی، جواد (1388)، «تحول مفهوم مصونیت سران دولت­ها در حقوق بین­الملل کیفری»، فصلنامه سیاست خارجی، سال 23، شماره 4، صص 1164-1138.
موسی‌زاده، رضا و فروغی‌نیا، حسین (1391)، «تعریف جنایت تجاوز در پرتو قطعنامه کنفرانس بازنگری اساسنامه دیوان بین­المللی کیفری در کامپالا (ژوئن 2011)»، فصلنامه راهبرد، سال 21، شماره 63، صص 173-141.
میرمحمد صادقی، حسین (1383)، «مسئولیت ماموران مادون و مقامات مافوق در اساسنامه دادگاه کیفری بین­المللی»، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 39، صص 219-203.
Ambos, Kai (2016), "Individual Criminal Responsibility for Cyber Aggression", Journal of Conflict & Security Law, Vol .21, No. 3, pp 495-504.
Ambos,Kai (2011), the crime of Aggression after Kampala, 53 German Yearbook of International Law.
Dinstein, Yoram (2005), War, Aggression and Self-defense, Cambridge University press, 4th Ed.
Gillett, Mathew (2013),"The Anatomy of and International Crime: Aggression at the International Criminal Court", International Criminal Law Review, Vol .13, No. 4, pp.829-864.
Hajdin, Nikola (2015),"Individual Criminal Responsibility for the Crime of Aggression: Tracking down the leaders of a state", Faculty of Law lund University, Master Thesis.
Heller, Kevin Jon (2007), "Retreat from Nuremberg: The Leadership Requirement in the Crime of Aggression", the European Journal of International Law, Vol. 18 No.3, pp. 477-497.
Kittichaiseree, Kriangsac (2011), International Criminal Law, Oxford: Oxford university Press.
Miller, Kevin L (2014),"The Kampala Compromise and Cyberattacks: Can there be an International Crime of Cyber-ggression?",Southern California Interdisciplinary Law Journal , Vol. 23, pp. 217-260.
 Paulus, Andreas (2010), "Second Thoughts on The Crime of Aggression", The European Journal of International Law, Vol.20, No.4, pp. 1117-1128.
Sayapin, Sergey (2014), The Crime of Aggression in International Criminal Law: Historical Development,Comparative Analysis and Present State, The Hague: T.M.C. Asser Press.
US v von leeb et al case (HighCommandcase) (1950), Trials of War Criminals before the Nuremberg Military Tribunals under Control Council Law No 10 (TWC).
 US v Krupp Von Bohlen und Halbach et al case (Krupp Judgment), Military Tribunal III, (1952)TWC.
US v Krauch et al cace, Military Tribunal VI (Farben Judgment), (1952) TWC.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار