بایسته‌های محتوایی دیپلماسی رسانه‌ای ایران در مناطق روس‌زبان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، گروه فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دانشکده دین و رسانه دانشگاه صداوسیما، قم، ایران

2 استادیار دانشگاه صداوسیما، تهران، ایران

چکیده

با توجه به آنکه امروزه رسانه‌ها برای ایجاد و تقویت همگرایی میان ملت‌ها، عنصر بسیار تأثیرگذاری به‌شمار می‌روند، این مقاله به‌دنبال شناخت و معرفی بایسته‌های محتوایی دیپلماسی رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران در مناطق روس‌زبان است. به‌همین دلیل، مقاله حاضر داده‌ها و اطلاعات به‌دست آمده از 19 صاحب‌نظر حوزه رسانه و مناطق روس‌‌زبان را از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و تکنیک تحلیل مضمون، سامان‌بخشی و صورت‌بندی کرده است. مضامین به‌دست آمده، ذیل سه مقوله مرتبط با تحولات نظام بین‌الملل، سیاست‌های حاکم بر منطقه اوراسیای مرکزی و مناسبات حاکم بر فدراسیون روسیه و جمهوری اسلامی ایران تبیین شده‌اند. بر اساس یافته‌ها، می‌توان با تأکید بر موضوعاتی نظیر «اشتراکات فرهنگی- هویتی- دینی، مسئله تکفیر، تحریم‌های غربی- آمریکایی، موقعیت جغرافیایی ویژه ایران، جلوگیری از ترویج پان‌ها و جریان‌های افراطی فعال منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، خنثی‌سازی اقدامات رقبا و دشمنان مشترک منطقه‌ای و بین‌المللی، همگرایی در زمینه‌های اقتصادی و...» اقدام به تولید محتوا به زبان روسی در رسانه‌های شنیداری، دیداری و مجازی برون‌مرزی صداوسیما کرد. همچنین توسعه رادیو روسی برون‌مرزی و تأسیس سیمای روسی برون‌مرزی برای تقویت دیپلماسی رسانه‌ای ایران در مناطق روس‌زبان از جمله پیشنهادهای این مقاله است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Content Requirements of the Iranian Media Diplomacy in Russian-Speaking Regions

نویسندگان [English]

  • MohammadAmir Haghshenasi 1
  • Kamal Akbari 2
1 MA in Social Communication Sciences, Faculty of Religion and Media, IRIB University, Qom, Iran.
2 Assistant Professor, Faculty of Religion and Media, IRIB University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Given the fact that, today, media are considered a very effective element in creating and strengthening convergence among nations, the current study seeks to identify the content requirements of the Iranian media diplomacy in Russian-speaking regions. For this reason, the present study has formulated the data obtained from 19 experts in the field of media and Russian-speaking regions through semi-structured interviews and content analysis techniques. The topics are explained under the three categories of the developments of the international system, the governing policies in the Central Eurasian region and the relations between the Russian Federation and the Islamic Republic of Iran. Based on the results, content production in Russian can be pursued in the audio, visual and virtual media abroad, while emphasis should be made on the topics such as culture-identity-religion commonality, Takfir (accusing another Muslim of apostasy), Western-American sanctions, Iran's special geopolitics, prevention of the promotion of regional and trans-regional extremists and pan ideologies, neutralizing regional and international common rivals and enemies’ measures, as well as convergence on economic fields, etc. Furthermore, the development of overseas Russian Radio and the establishment of Russian Television abroad are recommended to strengthen the Iranian media diplomacy in the Russian-speaking regions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Media Diplomacy
  • Islamic Republic of Iran
  • Russian-Speaking Regions
  • Public Opinion
  • IRIB World Service

مراجع

ابراهیمی‌ترکمان، ابوذر (1395)، تفاوت‌ها و همانندی‌های اتحاد جماهیر شوروی و فدراسیون روسیه. تهران: انتشارات اطلاعات.
استراوس، آنسلم؛ کوربین، جولیت. ام (1390)، مبانی پژوهش کیفی؛ فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای، ترجمه ابراهیم افشار، تهران: نشر نی.
اسماعیلی، محمد (1388)، دیپلماسی رسانه‌ای با تاکید بر نقش صداوسیما، تهران: جام جم.
اکبری، کمال (1393)، تأملاتی در دین و رسانه، کرج: ارمغان حیات.
بهمن، شعیب و همکاران (واحد پژوهش‌های کاربردی برون‌مرزی صداوسیما) (1394)، اهمیت راه‌اندازی سیمای روسی برون‌مرزی (با تأکید بر ضرورت‌ها، موانع، راهبردها و مدل مطلوب رسانه‌ای)، تهران: واحد پژوهش‌های کاربردی معاونت برون‌مرزی صداوسیما
حسینی‌انجدانی، مریم (1395)، روش تحلیل مضمون. تهران: مرکز پژوهش و سنجش صداوسیما.
دهقانی، سیدجلال‌الدین (1386)، «هویت و منفعت در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران» چاپ شده در: داود کیانی (به کوشش) مجموعه مقالات منافع جمهوری اسلامی ایران، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
دونایوا، النا (1389)، روابط فرهنگی ایران و روسیه: امکانات و موانع. فصلنامه ایراس، سال پنجم، شماره 6 (بهار و تابستان)، صص 80-69.
رحیمی، فاطمه (1396)، «آسیب‌شناسی دیپلماسی رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات منطقه خاورمیانه در عصر جهانی شدن»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم.
ساداتی، سیدنصرالله (1393)، نقش شبکه‌های برون‌مرزی رسانه ملی در دیپلماسی رسانه‌ای با تأکید بر شبکه‌های العالم و پرس تی وی. فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، سال بیست و یکم، شماره 3 (پاییز)، 120-99.
سلطانی‌فر، محمد؛ خانزاده، لیلا (1392)، دیپلماسی رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران (فرصت‌ها، چالش‌ها، آسیب‌شناسی و راهبردها). مطالعات فرهنگ و ارتباطات، سال چهارهم، شماره 22 (تابستان)، 205-181.
سنایی، مهدی و کرمی، جهانگیر (1387)، روابط ایران و روسیه، تهران: انتشارات ایراس.
شاه‌محمدی، یوسف (1395)، واکاوی مناسبات ایران و روسیه با توجه به عناصر برسازنده هویت جمهوری اسلامی ایران (1384-1357). پایان‌نامه کارشناسی ارشد. گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل. دانشکده حقوق و علوم سیاسی. دانشگاه خوارزمی.
طباخی ممقانی، جواد (1391)، دیپلماسی رسانه ای و الزامات آن، مطالعات عملیات روانی، شماره 31، زمستان، صص 117-89.
عابدی‌جعفری، حسن و همکاران (۱۳۹۰)، «تحلیل مضمون و شبکه مضامین روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی»، دوفصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی، دوره ۵، شماره دوم، پاییز و زمستان، صص ۱۵۱ – ۱۹۸.
عاملی، سیدحامد؛ خرازی آذر، رها؛ مظفری، افسانه (1396)، نقش تکنولوژی های نوین رسانه ای در دیپلماسی رسانه ای جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه راهبرد اجتماعی و فرهنگی، دوره ششم، شماره 22 (بهار)، 176-153.
کمالی، یحیی (۱۳۹۷)، «روش‌شناسی تحلیل مضمون و کاربرد آن در سیاست گذاری عمومی» فصلنامه سیاستگذاری عمومی، دوره ۴، شماره ۲، تابستان، صص ۲۰۸- ۱۸۹.
گیلبوا، ایتان (1388)، ارتباطات جهانی و سیاست خارجی. ترجمه حسام‌الدین آشنا و محمدصادق اسماعیلی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
لوک وان، کامپنهود؛ کیوی، ریموند (1384)، روش تحقیق در علوم اجتماعی (نظری و عملی). ترجمه عبدالحسین نیک‌گهر، تهران: توتیا
مارشال، کاترین؛ راس من، گرچن (1390)، روش تحقیق کیفی، ترجمه علی پارساییان و سیدمحمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
متقی، ابراهیم؛ شایسته، حمید (1396)، دیپلماسی عمومی ایران؛ ظرفیت‌ها و چالش‌ها. فصلنامه مطالعات منافع ملی، دوره دوم، شماره هشتم (تابستان)، 55-29.
مؤذن، کاظم (1391)، «بررسی و تحلیل رابطه بازنمایی رسانه‌ای و دیپلماسی رسانه‌ای»، نامه فرهنگ و ارتباطات، سال چهارم، شماره 6 و 7 (بهار و تابستان)، صص 196-171.
وخشیته، احمد (2018)، «اهمیت و جایگاه دیپلماسی فرهنگی رسانه‌ای در روابط ایران و روسیه» چاپ شده در: مجموعه مقالات پنج قرن روابط ایران و روسیه، روسیه: بنیاد شرق‌شناسی مسکو.
Ammon, R. (2001). Global television and the shaping of world politics: CNN, telediplomacy, and foreign policy. Jefferson, NC: McFarland.
Braun,‎Virginia‎ and‎ Clarke, Victoria (2006), ‎“Using ‎the matic‎ analysis ‎in‎ psychology”,‎ Qualitative Research in Psychology, Vol. 3, No. 2, Pp. 77-101.
Gilboa, E. (2000). Mass communication and diplomacy: A theoretical framework, Communication Theory, 10:275–309.
Gilboa, E. (2008). Media Diplomacy, In W. Donsbach (Ed), Encyclopedia of Communication (Vol. VII, 2852-2857). London: International Communication Association/Blackwell Publishing.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار