مقایسه فضای ارتباطات سیاسی و رسانه‌ای دوران جنگ سرد و عصر کنونی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه روزنامه‌نگاری و خبر، دانشکده ارتباطات و رسانه، دانشگاه صداوسیما

چکیده

پس از جنگ جهانی دوم، بشر با دو دوره متفاوت روبرو بوده است که ویژگی‌های خاص خود را دارد؛ دوران جنگ سرد و عصر کنونی که از آن با عناوین مختلف ازجمله عصر جهانی شدن یا جهانی‌سازی یاد می‌شود. در این مطالعه که با هدف شناخت پیش‌فرض‌های هر دو دوره و به روش توصیفی- تحلیلی و مقایسه‌ای و با بهره‌گیری از برخی منابع مرتبط انجام شده، دو سؤال مورد بررسی قرار گرفته؛ فضای ارتباطی در دو مقطع مورد نظر چه مفروضاتی دارد و نقش رسانه‌ها در دیپلماسی و دستیابی کشورها به اهداف جهانی چه بوده است؟ برخی از مهمترین یافته‌های این مطالعه عبارتند از: «مشخصه اصلی آن دوران، ایدئولوژیک بودن فضای رقابت است و دولت‌ها به زبان سمبلیک با یکدیگر همکاری، رقابت یا ستیز داشتند، این همکاری یا ستیز موجب اتحادها و ائتلاف‌های بین‌المللی در هر دو بلوک شرق و غرب شد. اما در عصر کنونی، سمبل‌های گذشته، مانند یکپارچگی، کارکرد خود را از دست داد و جهان با جهش‌ عظیمی ‌در عرصه‌های مختلف، ازجمله ارتباطات روبرو شده است. کارکرد و نقش بسیاری از سازمان‌ها و نهادها همچون رسانه‌ها، دگرگون شد و معنایی جدید یافت و شاهد تحقق نظریه دهکده جهانی مک لوهان شدیم. آنچه در عرصه ارتباطات و جریان رسانه‌ای رخ داد، حتی نظام دیپلماسی را نیز دگرگون کرد». 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparing The Atmosphere of Political and Media Communication during the Cold War and the Current Era

نویسنده [English]

  • Davood Nemati Anaraki
Associate Professor of Department of Journalism and News, Communication and Media Faculty, IRIB University, Tehran, Iran
چکیده [English]

After the Second World War, human beings faced two different periods that have their own characteristics; The Cold War era and the current era which is referred to by various titles, including the era of globalization or globalism. Applying some related and comparative sources by documentary method, this study aims to recognize the presuppositions of both periods and two hypotheses have been examined; What were the assumptions of the relationship between the countries in the two periods and what was the role of the media in diplomacy and the achievement of global goals?
Some of the most important findings of this study are as follows; The main characteristic of that period was the ideological nature of competition, and states cooperated, competed or fought with each other in symbolic language. This cooperation or conflict led to international alliances and coalitions in both the eastern and western blocs. But now the symbols of the past such as unity have lost their function and the world has faced a great leap forward in various fields, including communication. The function and role of many organizations and institutions, such as the media, has changed and taken on a new meaning, and we witness the realization of the McLuhan Global Village Theory. In fact, what happened in the field of communications and media changed even the diplomatic system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cold War
  • Political Environment
  • Political Communication
  • Media Diplomacy

مراجع

آشوری، داریوش (1364)، فرهنگ سیاسی، تهران: انتشارات مروارید.
ابراهیم‌زاده، اسماعیل (1374)، «تأثیر عوامل بین‌الملل بر تصمیم‌گیری سیاست خارجی»، فصلنامه سیاست خارجی، شماره 4، زمستان.
رضی‌پور، فریبا (1381)، «جهانی شدن؛ دو برداشت»، روزنامه همشهری، 24 دی 1381.
راش، مایکل (1376)، «ارتباطات سیاسی»، (ترجمه: مینا باباگپ)، روزنامه همشهری،27آ بان، شماره: 1411.
خرازی‌آذر، زهرا (1394)، «درک مفهوم دیپلماسی رسانه‌ای: رسانه‌ها به مثابه بازیگران نوین دیپلماتیک»، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، دوره 11، شماره 32، صص 135- 117.
فاخری، مهدی (1379)، «جهانی شدن و سیاست خارجی با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه سیاست خارجی، دوره 14، شماره 2.
فالک، ریچارد (1379)، «جهانی شدن»، ترجمه: عبدالرحیم مرودشتی، نشریه گوناگون، سال اول، شماره 5، تیر.
فوکویاما، فرانسیس (1379)، «فرهنگ جهانی شدن»، مصاحبه با روزنامه همبستگی، دوشنبه 9 آبان.
فیروزی،‌ هادی (1396)، «ردپای ‌هالیوود در فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی»، روزنامه شرق، شماره 2935، 22 مرداد.
قوام، عبدالعلی (1382)، جهانی شدن و جهان سوم، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
قوام، عبدالعلی(1374)، «فرهنگ سیاسی، پیوند میان تحلیل خرد و کلان»، فصلنامه سیاست خارجی، دوره 10، شماره 2، تابستان.
کاظمی، علی‌اصغر(1373)، روابط بین‌الملل در تئوری و عمل، تهران: نشر قومس.
کلنر، داکلاس (1381)، «نظریه انتقادی جهانی شدن»، (ترجمه: حسین شریفی رهنانی)، روزنامة اطلاعات، 30 دی‌ ماه.
مولانا، حمید (1371)، «جریان بین‌المللی اطلاعات»، (ترجمه یونس شکرخواه)، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
نای، جوزف؛ کوهن، رابر (1379)، «جهانی شدن، تازه‌ها و دیرینه‌ها»، (ترجمه: فردین قریشی)، فصلنامه سیاست خارجی، دوره 14، شماره 2.
نعمتی انارکی، داود (1397)، «نادیده گرفتن دیپلماسی مجازی، یعنی واگذاری بخش بزرگی از یک نبرد»، گفت‌و‌گو با سایت دیپلماسی ایرانی، قابل دسترسی در:
 irdiplomacy.ir/fa/news/1981348/
نقیب‌زاده، احمد (1372)، تحولات روابط بین‌الملل، تهران: نشر قومس.
Abrahamsen, R (2018), "Return of the generals? Global militarism in Africa from the Cold War to the present", Security Dialogue, VOL. 49, NO. 1-2, PP: 19-31.
Ainamo, A, Tienari, J and Vaara, E (2006), "Between West and East: A social historyof business journalism in Cold War Finland", Human Relations", Vol. 59, NO.5, PP: 611–636,
Dahms, H.F. (2005), "Globalization or Hyper-Alienation? Critiques of Traditional Marxism as Arguments for Basic income", Lehmann, J.M. (Ed.) Social Theory as Politics in Knowledge (Current Perspectives in Social Theory, Vol. 23), Emerald Group Publishing Limited, Bingley, pp. 205-276.
Economou, E, Marios L, Metaxas, T (2011), "EU and US security policy from the cold war era to the 21st century: the institutional evolution of cfsp and the factors that determine the American military supremacy", Available at: https://mpra.ub.uni-muenchen.de/41003/ MPRA Paper No. 41003.      
Hampton, M (2019), "Book Review: Diplomacy Meets Migration: US Relations with Cuba during the Cold War", Book Review, Vol. 54, NO. 2, PP: 625-626.
Hamada, B (2004), "Global Culture or Cultural Clash: An Islamic Intercultural Communication Perspective", United Arab Emirates University, Available at: https://scholar.googleusercontent.com/scholar?q=cache:8fvjNdgtOBgJ:scholar.google.com/&hl=en&as_sdt=0,5
Hjarvard, S (2008), "The Mediatization of Society A Theory of the Media as Agents of Social and Cultural Change", Nordicom Review, VOL.29, NO.2, PP: 105-134.
Horowitz, Michael C., Allen, Gregory C., Kania, Elsa B., and Scharre, P (2018), "Strategic Competition in an Era of Artificial", Avialble at: http://www.indexfunds.org/resources/ResearchMaterials/NatSec/Strategic_Competition_in_Era_of_AI.pdf.
Munoz, Gema M (1999), Islam ,Modernism and the west, cultural and Relations at the End of the Millenium, Editores: London/New York: IB Tauris,  ISBN: 1-86064-341-8, https://dialnet.unirioja.es/servlet/libro?codigo=496913
Risse-Kappe, T (2012), "Ideas do not float freely: transnational coalitions, domestic structures, and the end of the cold war", International Organization, Vol. 48, No. 2, PP: 185- 214.
Shinoda, T (2007), “Becoming More Realistic in the Post-Cold War: Japan’s Changing Media and Public Opinion on National Security”, Japanese Journal of Political Science, VOL. 8, NO.2, PP:171–190.
Yoshimi, Sh (2003), "America’ as desire and violence: Americanization inpostwar Japan and Asia during the Cold War", Inter-Asia Cultural Studies, Vol. 4, NO. 3.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار