راهبردهای مطلوب تولیدات نمایشی برای مخاطبان بین‌المللی در برون‌مرزی صداوسیما

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکترای پژوهش هنر، گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

تولیدات نمایشی محبوب‌ترین و پیچیده‌ترین محصول رسانه‌ای هستند. از این رو، تولید و پخش آنها در شبکه‌های برون‌مرزی صداوسیما، در مقام رسانه‌هایی با ظرفیت کنشگری در روندهای فرهنگی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، نیازمند تدوین راهبردهای کارآمد است. بر این اساس، هدف این مقاله، پیشنهاد راهبردهای مطلوب برای تولیدات نمایشی در برون‌مرزی صداوسیما است. برای دستیابی به این هدف آراء 11 صاحبنظر، در چارچوب ماتریس سوات (SWOT) احصا و تدوین شدند. تعداد صاحب‌نظران به روش «نمونه‌گیری زنجیره‌ای» و شاخص «اشباع نظری» تعیین شده است. در تفکیک و ادغام نظرات حاصل از «مصاحبه عمیق»، از تکنیک «مقایسه دائمی» استفاده شده است. در مجموع 24 راهبرد در چهار دسته راهبردهای تهاجمی، رقابتی، محافظه‌کارانه و تدافعی صورت‌بندی و تبیین و  براساس شرایط و اقتضائات کنونی برون‌مرزی اولویت‌بندی شدند. از مهم‌ترین این راهبردها می‌توان به این موارد اشاره کرد: تولید محصولات نمایشی با برند «پاک، سالم و حلال»، تقویت و تکمیل ساختار نیروی انسانی، جذب بودجه کافی، استفاده از اشتراکات تمدنی، گفتمانی و فرهنگی با کشورهای مختلف، تشکیل کارگروهی تخصصی برای ارائه مشاوره به گروه‌های تولید محصولات نمایشی و پشتیبانی و تقویت تعامل با عوامل، گروه‌ها، اتحادیه‌ها و مراکز رسانه‌ای و هنری منطقه‌ای و بین‌المللی همسو. نتیجه مقاله نشان می‌دهد که راهبردهای تهاجمی‌ در مقایسه با سایر راهبردها در اولویت هستند، هرچند ترکیبی از تمام راهبردها در مقاطع مختلف راهگشا خواهد بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Appropriate Drama Production Strategies for IRIB World Service Media Audiences

نویسنده [English]

  • Mahmoud Torabi Aghdam
Researcher in IRIB World Service Applied Researches Center, PhD student of art research at Tarbiat Modarres University
چکیده [English]

Dramas are the most popular and complex media product. Therefore they are produced and distributed by IRIB World Service, as a media with active capacity in regional and trans-regional cultural trends, requires formulating effective strategies. So, the purpose of this paper is to propose favorable strategies for making dramas in IRIB World Service. To achieve this goal, the opinions of 11 experts were extracted and edited within the SWOT Matrix. The number of experts is determined by “chain sampling” and “theoretical saturation” index. Separating and merging comments from "in-depth interview", the "Permanent Comparison" technique is used. A total, 24 strategies were formulated and explained in four categories of offensive, competitive, conservative and defensive strategies. Then they prioritized based on current conditions and requirements in IRIB World Service. These are the most important of these strategies: making dramas with the brand "Clean, Healthy and Halal", strengthening and completing the structure of the manpower, getting enough funding, utilizing civilizational, discourse and cultural sharing with different countries, setting up a specialized teamwork to provide advice to making drama groups, supporting and cooperating with compatible regional and international agents, groups, unions and centers that are active in the arts and media. the result of the paper shows that aggressive strategies are prioritized over other strategies, although a combination of all strategies will be helpful at different situations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drama Production
  • IRIB World Service
  • SWOT Matrix
  • International Audiences
  • IRIB
احمدی‌پور، زهرا؛ طهمورث حیدری‌موصول و احسان لشگری (1389)، «جهانی شدن و هویت ایران»، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دوره 15، شماره 18، صص 40-25.
ارگانی، مهدی (28/2/1398)، راهبردها و راهکارهای تولیدات نمایشی برای شبکه‌های برون‌مرزی صداوسیما، (مصاحبه با عضو باسابقه شورای طرح و برنامه معاونت سیما)، تهران: سازمان صداوسیما.
الیاسی، محمدحسین؛ منیژه پورنوروز و غلامرضا محمدی‌مهر (1386)، «بررسی نمایش خانواده در سریال‌های ایرانی»، مجله پژوهش و سنجش (14)، صص 156-136.
بوالی، امیر (25/02/1398)، راهبردها و راهکارهای تولیدات نمایشی برای شبکه‌های برون‌مرزی صداوسیما، (مصاحبه با مدیر واحد نمایش مرکز سیما فیلم)، تهران: سازمان صداوسیما.
بهمنی، مهرزاد و علیرضا خوشگویان‌فرد (1394)، «تحلیل روایت در فیلم‌های داستانی براساس رویکرد ساختارگرایی و پساساختارگرایی (نمونه موردی: فیلم داستانی نقطه کور)»، فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، سال بیست و دوم، شماره 2، صص 26-9.
بی. گادیکانست، ویلیام؛ کارمن ام لیک؛ تسوکاسا نیشیدا و نائوتو اوگاوا (1385)، «نظریه پردازی درباره ارتباطات میان فرهنگی» (ترجمه پیروز ایزدی)، فصلنامه رسانه، شماره 67، صص 98-49.
بیچرانلو، عبدالله (1395)، «عوامل مؤثر به جذب مخاطبان به سریال‌های تلویزیونی ماهواره ای؛ مطالعه موردی سه سریال تلویزیونی»، فصلنامه رسانه، سال بیست و هفتم، شماره 2، صص 70-51.
تقوی‌پور، محمدرضا؛ محسن اسماعیلی و سیاوش صلواتیان (1396)، «سیاست‌گذاری تولید محصولات نمایشی در تلویزیون ایران با محوریت خانوادة اسلامی»، نشریه زن در فرهنگ و هنر، دوره 9، شماره 1، صص 1-25.
حسن‌بیگی، ابراهیم (1390)، مدیریت راهبردی، تهران: سمت.
حسینی‌انجدانی، مریم و علیرضا خوشگویان‌فرد (1394)، «بررسی خوانش زنان تهرانی از سریال کلاه پهلوی»، فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، سال بیست و دوم، شماره 4، صص 76-55.
دادگران، سیدمحمد؛ محمد سلطانی‌فر و زهرا اسحق‌پور (1397)، بازنمایی شادکامی ‌در سریال‌های خانوادگی با توجه به الگوی اسلامی، (مطالعه موردی: سریال‌های خانه سبز، پدرسالار، زیر تیغ، متهم گریخت، میوه ممنوعه، پایتخت و پرده‌نشین)، فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، سال بیست و پنجم، شماره 3 (پیاپی 95)، پاییز 1397، صص 103-130.
دهشیار، حسین (1388)، «لیبرالیسم؛ جوهره جهانی شدن»، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 267 و 268، صص 55-48.
دیوید، فردآر (1385)، مدیریت استراتژیک (ترجمه علی پارسائیان و محمد اعرابی)، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
ذکایی، محمدسعید و محمد فتحی‌نیا (1393)، «فرهنگ تلویزیونی؛ بازنمایی روابط دختران و پسران جوان در سریال‌های ایرانی پربیننده»، فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، سال بیست و یکم، شماره 2، صص 183-159.
راودراد، اعظم؛ سید‌علی‌اصغر سلطانی و مرجانه سوزنکار (1393)، «بازنمایی چالش سنت و مدرنیته در فیلم به همین سادگی»، جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، دورۀ 6، شمارۀ 2، صص 238-213.
ربیعی، علی و هاجر پاک‌کردکندی (1393)، «احساس همجواری با سریال‌های عامه ماهواره‌ای»، فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، سال بیست و یکم، شماره 1 (پیاپی 77)، بهار، صص 165-143.
رفیعی، حسن (1387)، روش‌های تحقیق بین رشته‌ای در اعتیاد و سایر مشکلات و انحرافات (آسیب‌های) اجتماعی (کیفی و کمی)، تهران: دانژه.
سپاسگرشهری، ملیحه و مریم منوچهری (1393)، شناسایی ذهنیت بینندگان سریال «کلاه پهلوی» با «روش کیو»، فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، سال بیست و یکم، شماره 2، صص 134-113.
سلطانی، سیدعلی‌اصغر (1393)، «نشانه‌شناسی گفتمانی یک جدایی»، نشریه مطالعات جامعه‌شناختی، دروه 21، شماره 2، صص 72-43.
سیدی، سیدمحمدرضا و سیاوش صلواتیان (1394)، «تدوین راهبردهای سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی‌ ایران در جنگ نرم: مطالعه موردی حوزه محصولات نمایشی خارجی»، فصلنامه علمی ‌تخصصی رادیو تلویزیون، دوره ۱۱، شماره ۲۷، صص 148-115.
طالبی، سارا (1389)، «بررسی تطابق برنامه‌های نمایشی سیمای جمهوری اسلامی ایران با سیاست‌های رسمی سازمان، در امور خانواده از دیدگاه خبرگان و کارشناسان دینی»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد مدیریت رسانه، تهران: دانشکدة صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
عزیزی، حمید و سیدمحمد مهدی‌زاده (1395)، «عوامل مؤثر  بر انگیزه‌های زنان از تماشای سریال‌های شبکه ماهواره‌ای جم (GEM TV) (مطالعه موردی: زنان شهر کامیاران)»، مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان (مطالعات زنان سابق)، دوره چهاردهم پاییز 1395 شماره 3 (پیاپی 48)، صص 170- 137.
علی‌عسکری، عبدالعلی (1394)، مدیریت رسانه؛ نگاهی نو، تهران: دانشگاه صداوسیما.
علی‌اصغر، فاطمه (1390)، «تحلیل دریافت زنان تهرانی از سریال‌های فارسی وان»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تهران، دانشکده علوم اجتماعی.
گل‌محمدی، احمد (1381)، جهانی شدن، فرهنگ و هویت، تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی (1378)، پیامدهای مدرنیته (ترجمه محسن ثلاثی)، تهران: نشر مرکز.
مجیدی، نسیم و زهره هوشمند (1389)، «بررسی دلایل پرمخاطب بودن سریال‌های کره‌ای در بین جوانان»، مطالعات فرهنگ- ارتباطات، سال یازدهم، شماره 11، صص 195-167.
محمدی، جمال و مریم کریمی (1390)، تحلیل قرائت‌های زنان از مجموعه‌های تلویزیونی (مطالعة موردی: قرائت‌های زنان شهر ایلام از سریال فاصله‌ها). فصلنامة تحقیقات فرهنگی ایران، 4 (1)، صص 77 -49.
مولانا، حمید (1384)، اطلاعات جهانی و جهان ارتباطات: مرزهای نو در روابط بین‌الملل (ترجمه مریم اخوتی، محمد حسن‌زاده و اسدالله آزاد)، تهران: انتشارات کتابدار.
یاوری، بهنام و سیاوش صلواتیان (1396)، «شناسایی و طبقه‌بندی آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی ناشی از مصرف سریال‌های ماهواره‌ای با استفاده از روش فراترکیب»، فصلنامه راهبرد فرهنگ، دوره ۱۰، شماره ۳۹، صص 182-157.
یوسفی، علی و سمیه ورشویی (1389)، «سفر زائرین خارجی به مشهد و تأثیر آن بر ارتباطات میان فرهنگی اجتماعات شیعی»، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال 6، شماره 18، صص 138-117.
هرمزی‌زاده، محمدعلی؛ سیاوش صلواتیان و سیدهادی قاسمی‌تبار (1397)، «بازنمایی روابط خانوادگی در فصل‌های چهارگانه مجموعه تلویزیونی «پایتخت»»، فصلنامه خانواده‌پژوهی، دوره ۱۴، شماره ۱، صص 22-7.
Groff, L (2002), Interreligious dialogue, and peace, Futures, 34 :8, 701-716
Kellner, D. (2002), Media Culture, London & New York: Routledge.
lee, J. & Chiou, J. (2008), What Do They Say About Friends? A Cross- Cultural Study on Internet Discussion forum, Computers in Human Behavior, Vol. 24, pp. 1179-1195.
Lustig, M. W. and J. Koester. (1999), Intercultural competence, New York: Addison-Wesley Longman
Mintzberg, H. Quinn, J.B. & Ghoshal, S. (1998), The Strategy Proces, New Jersey: Frentice Hall
Sawyer, R. (2011), The Impact of New Social Media on Intercultural Adaptation, Senior Honors Projects
Slater, m., & Rouner, d. (2002), “Entertainment-education and elaboration likelihood”, commiuniacation theory, 12 (2), PP 173-191.
Stevenson, N. (1995), Understanding Media Cultures, London, Sage.