بررسی تطبیقی مبانی فکری و رویکرد عملی داعش با قرآن و سیره نبوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار روابط بین‌الملل دانشگاه خوارزمی

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد ادیان و عرفان

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی

چکیده

جریان تکفیر، مسیری انحرافی در جامعه اسلامی است که با ادعای تحقق و برپایی اسلام راستین با تعابیر متحجرانه و خشن از اسلام، دیگر مسلمانان را نفی می‌کند. سلفی‌گری، ظاهرگرایی، رد مرجعیت عقل و تکیه صرف بر نقلیات، مهم‌ترین پایه‌های نظری این تفکر هستند. این کار موجب شده است، دایرة شمول شرک و کفر گسترش یابد و درصد زیادی از مسلمانان در محدودة کفّار قرار گیرند و قتل آنان واجب شود. در این میان، جریان داعش به عنوان یکی از مطرح‌ترین گروه‌های تکفیری توانسته است با حمایت‌های غرب و حکّام وهابی منطقه در عراق و سوریه ادعای خلافت اسلامی نماید. این گروه، شیعیان را به دلیل اعتقاد به مفاهیمی چون توسل، شفاعت و بزرگداشت مقام اولیای دین بیش از دیگر گروه‌های اسلامی مورد حمله قرار داده است. رجوع به آیات، روایات و متون مسلّم و مورد اتکای شیعه و سنی، راهکار اصلی برای رد شبهات و نشان دادن مسیر انحراف داعش از اسلام ناب است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Ideological Bases and Practical Approach of DAESH with the Qur’an and The Prophet’s Sirah

نویسندگان [English]

  • Mohammad Vali Modarres 1
  • Ali Saqiyan 2
  • Maryam os-Sadaat Hosseini 3
1 Assistant Professor of International Relations, Kharazmi University, Tehran, Iran.
2 MA postgraduate of religions and mysticism at Tehran University, Tehran, Iran.
3 Post-Graduate of Political Sciences at Tarbiat Modarres Univeristy, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The current of excommunication (takfir) is a deviated course in the Islamic society which negates the beliefs of other Muslims through crude and violent interpretations of Islam on the claim to materialize and establish genuine Islam. Salafism, which denies the intellect as the source, and relies on the superficial meaning of narrations, is the most important pillar of this thought. This has resulted in the branding of a high percentage of Muslims as infidels and legitimizing their killing, thereby increasing the boundaries of the definition of polytheism (shirk) and unbelief (kufr). As a consequence, the DAESH current, as one of the most prominent Takfiri groups, has, with the support of the West and the Wahhabi rulers of the region, laid claim to the Islamic Caliphate in Iraq and Syria. Its attacks have targeted Shi’a Muslims, more than any other Islamic group, in view of their belief in such concepts as “wasilah” (means of approaching God), “shafa’ah” (seeking intercession with God through the Prophet and the Infallible Imams), and reverence for the status of saints. The main mechanism for removing ambiguities and exposing the deviation of DAESH from genuine Islam, is through reference to the ayahs of the holy Qur’an, Hadith and authentic texts, considered reliable by both Shi’as and Sunnis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Comparative Evaluation
  • Prophet’s Sirah
  • Takfir
  • DAESH
  • letter and spirit of the Qur’an
ابن ابی الحدید. عبدالحمیدبن هبه الله.(بی تا). شرح نهج البلاغه، جلد13. قم: دار احیاء التراث.
ابن حنبل. احمد. المسند. مؤسسه الرساله.
ابن ماجه. (بی تا). سنن ابن ماجه. چاپ دار الاحیاء الکتب العربیه.
ابن عبدالوهاب. محمد. (1406ق). کشف الشبهات. بیروت: دارالقلم.
ابن عبدالهادی مقدسی. محمدبن احمد. (1422ق). فضائل الشام. بیروت. دارالکتب العلمیه.
جصاص. احمد بن‌ علی‌‌. (1415ق). احکام‌ القرآن. ج۳. بیروت: چاپ‌ عبدالسلام‌ محمدعلی‌ شاهین‌.
رضوانی. علی اصغر. (1391). وهابیان تکفیری. تهران: نشر مؤسسه فرهنگی هنری مشعر.
رفعت. سید احمد. (1991م). النبی المسلح. لندن: ریاض الریس للکتب و النشر.
زحیلی‌. وهبه‌ مصطفی.‌ ( 1401ق). جلد1. دمشق: آثار الحرب‌ فی‌ الفقه‌ الاسلامی.
سیوطی. جلال الدین. (تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم). (1364). الاتقان فی علوم القرآن. قم: منشورات رضی.
صالح بن فوزان. (1422ق). الارشاد الی صحیح الاعتقاد و الرد علی اهل الشرک و الالحاد. ریاض: نشر دارابن الجوزی.
فرمانیان. مهدی. (1393). کنگره جهانی جریانهای افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام. 8 جلد. قم: دارالاعلام مدرسه اهل البیت.
کلینی. محمدبن یعقوب. (1369). اصول کافی. تهران. کتابفروشی علمیه الاسلامیه.
آسن معمر(1392). "ابعاد سیاسی و ایدئولوژیک گفتمان تکفیر" . مترجم: محمد مرادی قوشه. سراج منیر. شماره 10.
مخلصی. عباس. (1379). "عقلانیت دین در قرائت شهید مطهری". حوزه. سال هفدهم. شماره اول.
عدالت نژاد. سعید؛ نظام الدینی.سید حسین. (بهار و تابستان 1390). "سلفیان تکفیری یا الجهادیون خاستگاه و اندیشه‌ها". تاریخ و تمدن اسلامی. شماره13.
جام نیوز.(20/3/93). "سخنگوی داعش: کشتن شیعه مثل کشتن مگس است". قابل دسترسی در: http://www.jamnews.ir/detail/News/334206
جام نیوز. (13/11/1393). "گزارش تفصیلی دارالافتای مصر؛ پیامبر (ص) دستور بریدن سری را نداده اند"  قابل دسترسی در:
 http://www.jamnews.ir/textversion/detail/news/441902/181
شبکه انا المسلم للحوار الاسلامی. (18/02/2007). "الکشف عن مکونات دولة العراق الإسلامیة وأثرها على المنطقة ومستقبلها". قابل دسترسی در:
Goodreads. (2015). "الجهاد: الفریضه الغائبه". قابل دسترسی در:
حوزه نیوز. (19 مهر1394). "فتوای عجیب داعش و واکنش علمای الازهر". قابل دسترسی در: http://hawzahnews.com/detail/News/359925
خبرگزاری فارس. (25 خرداد 93). "جنایت جدید داعش در صلاح‌الدین عراق به روایت تصویر ". قابل دسترسی در:
 خاورمیانه. (26 مرداد92)." 90 زن چچنی برای جهاد نکاح وارد سوریه شد". قابل دسترسی در:http://middleeastpress.com/blog/90
سنی دیلی. ( اسفند 94). " کشتن مسلمان کفر است". قابل دسترسی در:
شفقنا. (12 تیر1394). " داعش 100 زن سوری را به عنوان اسیران جنگی حراج کرد". قابل دسترسی در: http://af.shafaqna.com/FA/55046
مرکز بین المللی مطالعات صلح. ( آذر 94). "بسترها و پیامدهای ظهور داعش در خاورمیانه". قابل دسترسی در: http://peace-ipsc.org/fa/
قجر. آیدا. (6آذر 2014). "جهاد نکاح؛ واقعیت یا هیاهوی رسانه‌ای". قابل دسترسی در: http://www.dw.com/fa-ir/8C/a-17143067
یوتیوب. (21 مارس 2014). "هذه عقیده الدوله الاسلامیه فی العراق و الشام و لم یبقی لکذاب عذر". قابل دسترسی در: https://www.youtube.com/
صید الفوائد. (12شعبان 1424) ."مجموع فتاوى ومقالات الشیخ عبد العزیز بن باز". قابل دسترسی در:
شبکه خبر. (23اسفند93). "آتش داعش بر خرمن علم و دانش به بهانه بدعت". قابل دسترسی در: http://www.irinn.ir/news/84682
جام غور. (30 دسامبر 2015). " مُثله یا بــریدن اعضای بدن انسان از نگاه اسـلام". قابل دسترسی در:
بی­بی­سی عربی. (15آوریل2015). "فیدیو یظهر تدمیر مدینة نمرود الآثریة فی العراق على ید تنظیم الدولة الإسلامیة". قابل دسترسی در:
Dabiq.(11,2013).n4
Dabiq.(1435ramazan).n2
MEE. (4 november 2014). ISIS, Islamophobia and ignorance. Available at:“http://www.middleeasteye.net/columns/islamic-state-islamaphobia-and-ignorance-456517954”.